Kentimiz ekonomisinin kalbi durumunda olan Mersin Limanı, Türkiye'nin en büyük limanlarından biri olup, Ortadoğu, Avrupa ve Asya arasında bir ticaret köprüsü işlevi görmektedir. Bu yönü ile sadece Mersin'in değil, hinterlandında yer alan illerin de ekonomileri üzerinde etkili olmaktadır.

Bir limanın başarılı ve sürdürülebilir şekilde faaliyet göstermesi, liman kullanıcılarıyla kurduğu güçlü ilişkiler ve bulunduğu kentle entegrasyonu ile doğrudan bağlantılıdır. Liman işletmecilerinin liman kullanıcıları ile şeffaflık, öngörülebilirlik ve karşılıklı güven ilkelerine dayalı bir iletişim kurması, operasyonel süreçlerin iyileştirilmesine katkı sağlarken, limanın rekabet gücünü artırır, kentin ve ülkenin kalkınmasına katkı sağlar.

Ancak, Mersin Liman İşletmecisinin son dönemdeki uygulamalarının bu ilkeler ile uyuşmadığını görüyor ve bu durumu kaygıyla takip ediyoruz.

MIP tarafından yürürlüğe konulan ve liman kullanıcıları açısından sorunlara neden olan bazı uygulamaları kamuoyu ile paylaşmak istiyoruz.

1-Yanaşma Penceresi Uygulaması

Limana geliş zamanını önceden bildiren konteyner gemilerine öncelik tanınması anlamına gelen Yanaşma Penceresi Uygulaması, 2013 yılından itibaren yaklaşık 10 yıl süre ile ücretsiz olarak uygulanmış ve 2023 yılı Mayıs ayında sonlandırılmıştı. Ancak, Ağustos 2023’ten itibaren bu uygulama ücretli olarak yeniden başlatılmış ve kalıcı hale getirilmiştir. Bahse konu ücretlendirme, liman kullanıcısı konumunda olan firmalar üzerinde ilave bir maliyet getirmiştir. Bu uygulama çok gerekli ise, daha önce 10 yıl süre ile uygulandığı şekliyle ücretsiz olarak uygulanmalıdır.

2-Fahiş ve Sık Fiyat Artışları

Limanda hizmet tarifeleri Amerikan Doları cinsinden olmasına rağmen özelleştirildiği tarihten günümüze kadar sıkça fiyat artışları yapılmaktadır. 2024 Yılı içinde Ocak, Ağustos ve Ekim aylarında üç kez tarife artışı yapılmıştır. Yapılan fahiş artışların hiçbir rasyonel gerekçesi bulunmamaktadır.

Bu fahiş artışların yanı sıra mevcut tarifelerde bulunmayan enerji katkı payı gibi ilaveler yapılmıştır.

ABD Doları bazında uygulanan tarifenin hem bu kadar sık değişmesi hem de aşırı fiyat artışları yapılması kent ekonomisine zarar verdiği gibi, dış ticaret ile uğraşan firmalarımızın rekabet gücünü zayıflatmaktadır.

Son olarak, 2025 Şubat ayında uygulamaya konan son tarife düzenlemesi ile birçok kalemde yeniden artış yapıldığı görülmektedir.

3-Fuzuli İşgal

Alıcı veya yükleyiciden kaynaklı bekleme veya gecikmelerin posta bekleme tarifesi yerine fuzuli işgal olarak nitelendirilmesi sıkıntılara yol açmaktadır.

Ayrıca, bir önceki tarife ile karşılaştırıldığında; fuzuli işgal ücretinde %400 ve posta ücretinde %200 fiyat artışı yapıldığı görülmektedir.

Halihazırdaki (konteyner harici) yükleme/boşaltma ücretlerinin bölge limanlarına göre yüksek olmasının (7,35 USD/ton) liman kullanıcılarının maliyetlerini yükselttiği ve rekabet güçlerine zarar verdiği görülmektedir. Yükselen maliyetler, özellikle transit ticaretimiz üzerinde olumsuz etkiler yapmaya başlamıştır.

4-Sektörle İlişkiler ve Sonuç

MIP’in, (özellikle fiyat tarifesini belirleme sürecinde) tek taraflı olarak hareket etmesi bize göre sorunların en büyük kaynağıdır.

Tarifeler belirlenirken ilgili sektörler ve kesimler ile istişarede bulunulmasının mevcut ve muhtemel sorunların çözümünde çok önemli bir rol oynayabileceğine inanıyoruz.

Bu bağlamda, limana gelen tüm konteyner yüklerinin tartımlarının sadece MIP tarafından ve ücretli olarak yapılabileceği yönündeki uygulamanın, uyarılarımız neticesinde iptal edilmesini memnuniyetle karşılıyoruz.

MIP yönetiminin bu olaydaki sağduyulu yaklaşımını, diğer uygulamalar için de göstermesini ve fiyat tarifesini makul seviyelere çekmesini bekliyoruz.

Bundan dolayı, ilgili kesimler arasında istişare sürecinin bir an önce başlatılması gerektiğini düşünüyoruz.